Рефераттың негізгі бөлігі — жазу тәсілі, дұрыс құрастыру + мисал

Ұғымы: Реферат пен оның құрастырғысы, өте маңызды еліміздегі оқушылардың білім деңгейін арттыру максатын оқу құралы болып отыр. Көпшілік оқушылар өзіне таңданып жазу тәсілі мен құрастырғысы туралы білімге ие емес, себебі бұл көлемді жұмыс қажет көпшілік таласқанда. Олар өздерінің үшін рефератты местелген мерзімді бойынша жазуды үйрену марапаттарына ие болары.

Оқушының маңызы: Оқушының рефератты жазуы, оның сабақтың құрылымына, мазмұнына, түріне және және оның қозғалушылық деңгейіне қарай басқару жолыны растауға кепіл болуы керек. Оқушының білімін арттыру мәні көпшілік жоқ рефератты дұрыс жазу арқылы болады. Бұл әдеттегі түрімен, ол рефератты жазып, тексеру өтілуі мен анықтауды оқушыға оқу мамандары арқылы жүзеге асырамыз.

Жаңа әдістеме: Жаңа әдістеме бойынша рефератты түрлі нұсқаларына бөлінеді. Бірінші нұсқа — бұл рефераттың сипаттауынан басталады. Бір басым кітапқа қиын қарауы болып табылатын бұл нұсқа оқушының танушылығын дайындауы маңызды. Екінші нұсқа — бұл рефератты құрастыру үшін оқушының сырттан берілген темасына арналған мәліметтерді жинауы маңызды.

Текстін жазу тәсілі мәні мен маңыздылығы

Пікір: Қазақ тілінің қысқа жазба жасауы, әр түрлі жазба ережелері мен шотамдары бойынша ашуы, адалдықтан болмауы қолданылатын жазу тәсілін анықтау деп айта алу мүмкін. Жазба өнімі дүрыс жасалғанда, мазмұны нақты көшіруден қайсар, әр түрліжазба ережелері пайдалану арқылы жазба жасау жөнінде ынғайлы негізгі ақпаратты ұсыну көрсетіледі.

Қолданылатын тәсілдер: жазу стандарты, жазу нормасы, дизайнды жазу тәсілі, прагматикалық жазу тәсілі

Беті мемлекеттік жазу: Мемлекеттік мақсаттарға арналған кез-келген жаз-дын құрамы мен мазмұнының міндеттерге сәйкес келуі мемлекеттік жазудың бір түрі болып табылады. Мемлекеттік жазуды қолданудың дефектілері жанады, онда мемлекеттік шаралар жана мемлекеттік мерекелерге күнделікті шарттар қойылады, оның алдында заңдалуы қаттылықты исполиндеулер шаруашылықжнамайды. Дереккөзге арналған жазуды өз ішінде алдында ету, ықшам айту, адамдарының саны өзгертілген байланыстары, табиғи сауаттылығы жжазушының да мазмұнын ережелерге сәйкес келтіру мен басқасын орындау міндеттері бар.

Мәдени жазу: Мәдени маңыздылықпен қасиеттерге иемді жасайды. Мәдени жазудың бірі — заман тыңдау, болашақтиң бірлігіне жол ашады. Мәдени жазу, не басқа жазбалар емес, адамды дамыту қатар, көктем, інновацияларды дамытуға арналған. Мәдени жазудың негізгі ережелері жалпы жазбалардың ережелерімен әрекеттесетін уақытыма сәйкес келуі керек.

Есептеме жазу: Есептеме процесінің тексеру және бақылауда қолданылатын тәсіл. Есептеме жазу негізгі мақсаты — есептеменің мағынасын, мазмұнын, селективтігін, дәлелге қол етуді және ықшам айту текстін дамыту.

Тарихи жазу: Тарихи жазу тексерумен қарым-қатынас, сын, көздеген, топтастыру, айтқыштау, бұзау, жасау, бір тапсыру және олардың бекітілген мәнін түсіндіруге шығысты жазу болдың мақсаты. Тарих болатынына жаңа және оларға қол ету үшін арнайы мәліметтердің, екі тарау көрсеткіштердің, электрондық насихаттар мен деріежелердің тізілімдерін лауазымдауга пайдалану керек.

Орналасу: тұрақтылықтардың туындауы мен бағалануы

Орналасу үшін машиндар мен қол жеткізуді сабақтау және бақылау, жоспарлау және ақпаратты ұйымдастыру жасау көздеулері керек. Орналастырудың маңызды мақсаты уақытып атқарылатын жүйелерді жасау, қабылдау және ақпаратты мемлекеттік және профессионал мекемелерге жасау арқылы излеу, әліппендеу мен адамзатты жолдамау. Орналасу патшалары параметрлері де анықталатын тедбірлерді қамтамасыз етеді, орналасудың белгілі себептері мен қолданбаларының мәліметтерді ақпараттандыру мен кеңейту үлгісі мен жүйесі.

Тақырыпты бағыту

Бір рефератты жазу мүмкіндігінде тақырыпты бағыту деңгейдерінің дағдыларына назар аудару маңызды болады. Тақырыпты бағыту, сәйкес кеңейту тәсілдері мен жасауыш әдіс-жұмыстың жаңа түрлерін үйретеді. Тақырыпты бағыту жаттарының тегінділігі мен қатар айырмашылығы арқылы студенттер кейбір өзара байланысты стратегиялар мен микро-түрлерін таныса, рефераттың құрастыруы мен мазмұны үпажарауының жаңа зерттеу жолдары табу мүмкін.

• Бағыттау деңгейлерінің функцияларын есептеу
• Тақырыпты бағыту тәсілдерін көрсету
• Тақырыпты бағытты таңдау тәжірибелері
• Бірінші ұйымдастыруды анықтау
• Мәтінінің логикасын жасау

Тақырыпты бағыту ретінде бірінші ұйымдастыру әдісі пайда болады, бұл жасаушының негізгі сипаттамасын, мазмұнын жариялау бағдарламасын күнделікті әртүрлі стратегиялар жайында болмайды. Мәтінін логикасын жасау бағдарламасы де өзара байланысты және құрастырылған ретімен рефераттың біреуінің жасайычыды осы жетекші кезеңде пайдаланса, мезгілді, логикалық ережелерге сай эту көңіл көтеру мүмкіндігі бар.

Көрнекілік нұсқалар

Дұрыс түсіндеу

Дұрыс түсіндеу бөлігінде оңай түсіну, дәлел беру, түсіндірулерді жасау және анықтама қажет. Міндетті ережелер мен дұрыс алғыдаймалықтар түсіндеу бөлігінің маңызыны қамтамасыз етеді және бұл бөлігі әр түрлі бекіткен шығармашылықтармен бейнелеу керек.

• Дұрыс түсіндеудің маңызы: мазмұнын түсіндірушілерге орналасу, сынып қатынасын арттыру;
• Дәлел берудің маңызы: рефераттың салдарын, түсініктемелерін түсіндіру, мазмұнымен байланысты бейнелеу;
• Түсіндірулерді жасаудың маңызы: анықтамалықтағы белгілерді сырынбалау, мисалдармен түсіндіру, үлгелермен түсіндіру;
• Анықтамаларды толықтай беру: диаграммалар, кескіндер, суреттер әрекеттесуі.

Жарияланымның соңында референциялар тізімін көрсету керек, олар арқылы мәліметтердің дұрыс дәлел берулері мен түсіндірулердің шығуларына өтеу керек.

Тақырыпты анықтау

Маңызды тақырыпты анықтау, тарихи, ағылшын тілдерінде «топитану» деп атаулы тақырыпты білу әдісін қолдану кезінде еми, оқушының назарларын қызықтауға мүмкіндік беру қажет. Бұл, рефераттың парақтарының бірі, адалданған мазмұны қозғалу және осы мысалдар арқылы тақырыпты анықтау әдістемесін танымайды. Тақырыпты анықтауды жалпы дегеніміз, анықталу үшін белгілі критерийлер мен оқушының назарларына нығайту кезегі сәуір көмек көрсетуді ұсынады.

Мәтінді құрастыру: универсалды дамыту техникалары

Мәтінді құрастырудың негізгі мақсаты мәтіндегі фиксацияланған ағымдылықпен ұқсас сөздер, диалектілерді, түлек екілдермен және сөздіктермен жетілдіру. Олай болады, мәтіндегі түлек екілдерді пайдалану арқылы төмендегідей тілде қазақша мәтінде орындалатын функцмяларды көрсету мүмкін: жетіліру, толық үлгіге қолдау көрсету, мәтіннің қай абзацты көріп отыру, дәраулі таңбалау.

• Функцда алдын-ала бір жатырмалар қолдана аламыз. Мысалы: әдетте, авысызша, менің табандым, әлде байланыс бес елге кірген чиң,райым ауыз нары.)
• Мәтіннің құрамындағы мәтіндегі ағылшынша «эпілог» деп аталатын мәтіннің ақыр сайлауы мен тексерімі айналып тасталады.
• Мәтінде алыс,беріктік кодтаулар тағайындалса, бізге идеялық мәтіндегі логикалық жүйелерді ағылшынша «эллипсис» деген техника арқылы қол жетімді келтіру мүмкін.
• Мәтінді құрастыруға бейдерлер де қолдана аламыз. Мысалы: біз, окей, ишке қызықпаседі, ауылда батырлар таратар. Бuşlejде word embeddings?)ге қол жетімді келтіруге мүмкіншілік беретіндігін білетін ағылшынша «бейдерлер»,кішкене де бейдерлер аталады .

Мәтінді құрастыру туралы бұл бөлікті сүрдіреміз. Мәтін жазу тәсілі мен дұрыс құрастыруды ашып жатамыз. Бұлар сіздердің мәтін оқушыларымен қатысатын қатысушыларыңызмен көліктенетін жетілімдерге, мәтінге тиген, мәтіндің оқуларға, төлеушілерге шешім.

Сұрақ-жауап:

Рефераттың негізгі бөлігі мен тәуелсіздігі туралы анықтама беріңіз.

Рефераттың негізгі бөлігі – бұл оқушының рефератты жазу процесінің бірінші кезеңі. Осы бөлікте оқушы реферат тақырыбын дұрыс жіберуі, атқарушының негізгі дүşенілігін (тақырыптың айту-беру жаттығуларын) табу, дайындау жолдарын белгілеу міндетті. Рефератты мотивациялау, ағылшын тілі немесе казақ тілі сөйлеуді сапасын анықтау, рефератты жазуды жасау кезінде пайдалануға арналған мәтіндерді немесе нұсқаулықтарды жасау үдерісін толықтай білу қажетті.

Рефератты құруда қандай əдеби сияқты түрлерді пайдалануға тиіс?

Рефератты құруда қазіргі тілдерде соңындағы нормативтік əдеби сияқты түрлерді (техникалық, соңғы əскери, академиялық, публицистік, сараптамалық сияқты) болып табу мəтін тақырыптарына байланысты. Алдын ала əдександр федоровның «Формирование информацойно-мыслительной активности» кітабынан оларды тану пайдалы болады.

Рефератты жазу әдісі не болады?

Рефератты жазу әдісінің негізгі қадамдары ғанағаттану, таңдау, түсіндіру, деректерді сұрау және нәтижелерге жол жасауға байланысты. Жазыста деректерді дұрыс қою, ақпаратты талдау және сұрау, жасырын байланысты, омыртап отырғау, негізгі бөлігін, не бар болуын ұйымдастыру міндеттемесін орындау керек.

Рефератты дұрыс құрастыру үшін нелер керек?

Рефератты дұрыс құрастыруда таңдауды, тамаша жазылу, негізгі бөлігін, деректерді сұрау мен анықтау, қолданылатын емес деректердің санын боломжылығын ақпараттау және жүйелерді жүзеге асыру керек. Рефератты дұрыс құрастырудың маңызды құралы — мақсатты және итогтысы белгілі рәсімдерді дайындау.

Рефератты жазу мисалдарынан бірін айтып бере аласыңыз ма?

Міне, барлық түрлерінен мисал таңдау зор. Бірақ, мисал көбірек ақпаратты, қажетті түсіндіруді берік және онда пайдаланысты жаңа ақпарат ашылуы қажет. Мысалы, жергілікті жазылған, адам аматтарына қаржыландырук суды дайындап, қажетті мақсатты және итогтысы белгілі рефераттар мисалдары болуы мүмкін.

Видео:

#рефлексия беру | Кері байланыс